Sáng 11/12, sau một ngày xét xử, tại TAND Hà Nội, đại diện VKSND Hà Nội công bố bản luận tội với ông Chung cùng Võ Tiến Hùng, cựu tổng giám đốc Công ty Thoát nước Hà Nội và Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty Arktic.

VKS đề nghị toà phạt ông Chung 10-12 năm tù, Hùng và Giang mỗi người 6-7 năm cùng về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, theo điều 356 Bộ luật Hình sự.

VKS cho rằng ông Chung và Giang phải liên đới bồi thường 36,1 tỷ đồng cho nguyên đơn dân sự là Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội. Về hình phạt bổ sung, VKS đề nghị cấm ông Chung, Hùng giữ các chức vụ liên quan đến quản lý doanh nghiệp tài chính 3-4 năm sau khi chấp hành xong án phạt tù.

Cơ quan công tố nhận định, vụ án có tính chất rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn. Các bị cáo vì vụ lợi và động cơ cá nhân khác mà làm trái quy định của nhà nước về quản lý. Đây là biểu hiện một phần của tệ nạn tham nhũng, quan liêu, gây ảnh hưởng uy tín của thành phố và ảnh hưởng đến việc làm ăn chính đáng của các doanh nghiệp, gây mất niềm tin trong nhân dân.

VKS đánh giá ông Chung đã lợi dụng vị trí người đứng đầu thành phố và giữ vai trò chủ mưu, có động cơ vụ lợi. Tuy nhiên, cơ quan công tố đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt bởi ông Chung có nhiều thành tích trong công tác, được phong tặng anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nhiều bằng khen, giấy khen, gia đình có công với cách mạng và có tiền sử bệnh ung thư.

Bị can Võ Tiến Hùng thực hiện hành vi theo chỉ đạo của ông Chung. Bị can Giang giữ vai trò đồng phạm trong vụ án, hưởng lợi bất chính 36,1 tỷ đồng. Số tiền hưởng lợi bất chính, Giang chi tiêu cá nhân và dùng hơn 7 tỷ đồng đi "biếu" các đơn vị theo chỉ đạo của ông Chung. Hai bị cáo cũng được đề nghị giảm nhẹ do thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra....

Ông Nguyễn Đức Chung tại phiên toà. Ảnh: TTXVN

Trước đó, trong một ngày xét hỏi, ông Chung nhiều lần phản bác các tình tiết cáo buộc của VKS. Ông cũng gửi các kiến nghị và khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền.

Ông Chung khai không ưu ái cho Công ty Arktic mua chế phẩm Redoxy-3C về bán cho Hà Nội. Ông cũng không tham gia điều hành hay góp tiền để Arktic hoạt động như lời khai của bị cáo Giang. Khi biết Arktic do con trai và một người khác lập ra, ông đã yêu cầu con trai ngừng kinh doanh để quay lại Úc học tập. Phản bác quy kết đây là công ty của gia đình mình, ông Chung đề nghị HĐXX chứng minh rõ xem "gia đình ông đã hưởng lợi đồng nào chưa".

Về cáo buộc "là người chỉ đạo, điều hành mua chế phẩm", ông Chung cho rằng nhà chức trách chỉ dựa vào câu nói của Võ Tiến Hùng và lời khai của nguyên phó chủ tịch Hà Nội Nguyễn Thế Hùng mà không có văn bản gì. Hơn nữa ông cũng không có quyền và không can thiệp vào hoạt động kinh doanh của Công ty Thoát nước. Cá nhân ông "rất đắm đuối và rất muốn công ty được mua chế phẩm từ doanh nghiệp của Đức". Do đó, VKS quy kết công ty hưởng lợi 36 tỷ đồng từ thiệt hại cho UBND Hà Nội là điều cần xem xét lại.

Ngược với những gì người từng đứng đầu thành phố khai, bị cáo Giang khẳng định làm mọi việc theo chỉ đạo của ông Chung, từ đặt mua chế phẩm từ đâu, bán cho các đơn vị nào. Lợi nhuận thu được, Giang "hoàn toàn không được hưởng".

Cựu tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội Võ Tiến Hùng cũng khai việc chọn mua chế phẩm Redoxy-3C qua Arktic là "theo chỉ đạo công khai" của ông Chung, ngay tại khu vực thử nghiệm sản phẩm ở bờ kè hồ Hoàn Kiếm, chiều 31/7/2016. Bị cáo cho biết, khi ông Chung đưa ra chỉ đạo này, ngoài mình, còn có rất nhiều quan chức thành phố và cán bộ công ty thoát nước cũng chứng kiến.

"Tôi là cấp dưới, lệ thuộc, ông Chung là người có quyền bổ nhiệm hoặc không bổ nhiệm lãnh đạo công ty, trong đó có tôi", ông Hùng nói trước khi thừa nhận theo chỉ đạo của ông Chung đã ký 15 hợp đồng mua hơn 500 tấn chế phẩm, trị giá hơn 150 tỷ đồng.

Hồ sơ vụ án xác định, trong quá trình xử lý ô nhiễm nước tại các sông, ông Chung đã lợi dụng quyền hạn của Chủ tịch thành phố tạo điều kiện cho Công ty Arktic của gia đình mua bán chế phẩm. Ông cho Giang tham gia xuyên suốt quá trình thử nghiệm, mua bán chế phẩm như một cán bộ của thành phố.

Chế phẩm Redoxy-3C được sản xuất theo đơn đặt hàng của Hà Nội nhưng sau đó Công ty Watch Water lại ký văn bản thoả thuận để Công ty Arktic phân phối độc quyền. Năm 2016-2019, theo chỉ đạo và được ông Chung tạo điều kiện, Arktic đã nhập khẩu hơn 489.000 kg chế phẩm Redoxy-3C với chi phí hơn 115 tỷ đồng. Arktic bán lại cho Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội giá hơn 151 tỷ đồng.

Hành vi mua bán lòng vòng của hai công ty khiến Hà Nội bị thiệt hại hơn 36 tỷ đồng, cáo trạng nêu.

Đây là vụ án thứ hai ông Chung bị xét xử. Tháng 12/2020, cựu chủ tịch Hà Nội bị phạt 5 năm tù do chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước liên quan Công ty Nhật Cường.

Cuối tháng 12, ông sẽ bị xét xử trong vụ án thứ ba với cáo buộc can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 26,5 tỷ đồng.

                                                                                                     Phạm Dự - Thanh Lam